(**): Ở đây người dịch đoán rằng tác giả bài viết muốn đề cập đến nền văn hóa phương Đông, mà cụ thể là Trung Hoa – Wegner được truyền cảm hứng khá nhiều từ những mẫu nội thất đời nhà Ming, mà 2 mẫu FH 4283 và FH 1783 được nhắc đến ở trên là những ví dụ điển hình …

Chiếc ghế này đã được kiến tạo bởi một thứ ngôn ngữ về hình dáng và cấu trúc mà chỉ Wegner mới có thể cất lên. Nó đã gây nên tiếng vang khi vinh dự được tờ tạp chí về Nội thất uy tín của Mỹ (American Interiors Magazine) đưa tin như một mẫu thiết kế của nước ngoài đầu tiên – cụ thể là Đan Mạch được vinh danh mà tiền lệ chưa bao giờ có.

Chính sự thành công trong thiết kế của chiếc ghế này đã trở thành nền tảng cho rất rất nhiều những mẫu thiết kế khác mà trong hơn một thập kỷ đã là mũi nhọn kinh doanh cốt lõi của 6 Nghành công nghiệp sản xuất đồ nội thất Đan Mạch, từ đó trở thành lực lượng chính đưa chủ nghĩa Hiện đại Đan Mạch bứt phá và khẳng định vị trí trên trường quốc tế.
Năm 1950, “The Flag Halyard Chair” – PP225 được thiết kế ra nhưng không có một nhà sản xuất nào đặc biệt lưu tâm, rồi nó cũng sớm đến tay nhà sản xuất Getama. Từ 2002, PP Mobler chính thức đảm nhiệm vai trò sản xuất “The Flag Halyard Chair”. Khung ghế được làm từ thép đặc không gỉ, 240m dây từ một loại sợi đặc biệt (nguyên văn là “flag line”: sợi cây lưỡi đòng ở Mỹ) được căng lên làm bề mặt ghế, thêm một điểm nhấn sang trọng cuối cùng là một tấm da lông cừu dài đem lại cảm giác thư thái hoàn hảo.

“Chẳng có gì phải “xoắn” cả. Chúng ta sẽ chơi – nhưng chúng ta phải chơi một cách thật nghiêm túc!” – Hans J. Wegner.

Dù mang vẻ ngoài hiện tại như chúng ta đang thấy, thực tế ý tưởng ban đầu và hình dáng của chiếc ghế “ The Flag Halyard” đã được thai nghén trong hoàn cảnh không có gì đặc biệt: Vào một chiều hè nóng nực, khi lũ trẻ đang chơi đùa trên mặt biển, còn Wegner thì đang đào và đắp một chiếc ghế bằng cát thành một chỗ thư giãn để tận hưởng kỳ nghỉ.

Được thiết kế vào năm 1952, “The Cow Horn Chair” – PP505 đã ngay lập tức chắp cánh thêm cho sự đột phá tiếp theo trong sự nghiệp của Wegner. Cũng giống như “The Round Chair” (PP501 / PP503 / The Chair), nó thể hiện được sự liên tục xuyên suốt về hình học và sự rõ ràng trong triết lý thiết kế. Nhưng để phục vụ cho một mục đích khác, Wegner muốn tạo ra một chiếc ghế – sẽ đóng một vai trò quan trọng trong chuỗi công việc của ông.

Để tỏ lòng tôn thờ của mình đối với vẻ đẹp ngoạn mục của gỗ tự nhiên khi được đục trạm thủ công bằng tay trong những hình dạng hữu cơ, Wegner muốn làm một chiếc ghế trông thật liền khối và cô đọng. Vì thế ông quyết định chỉ dùng 2 miếng gỗ để thực hiện cả phần tay vịn và phần lưng tựa, rồi sẽ ghép 2 miếng với nhau ở vị trí chính giữa ghế (thay vì 3 miếng được ghép vào nhau như ở “The Round Chair” – lời người dịch). Nếu theo cách thông thường, dễ nhận thấy là phần mối nối nên chạy theo thớ gỗ như những chiếc mộng rồi sẽ được chốt lại với nhau, nhưng với trường hợp ghế sừng bò, thay vì giấu đi những mối liên kết cần thiết, Wegner lại quyết định tăng cường thêm mối nối và biến chúng thành một phần để trang trí cho thiết kế này.

Và để đạt được hiệu quả tối đa về thị giác, Wegner đã chọn một màu gỗ cho phần các mộng liên kết này thật tương phản với màu gỗ của chiếc ghế. Chính cái ý tưởng về thị giác này đã trở thành một dấu hiệu rất đặc trưng xuất hiện trong rất nhiều sản phẩm của ông sau này, và đó cũng là một ví dụ quan trọng trong cách tiếp cận thiết kế theo hướng rất trung thực và đậm chất thủ công của ông.
Trong công việc của mình, Wegner cũng thường xuyên thể hiện sự hài hước như một phần chính của thiết kế. Và “The Valet Chair” là một ví dụ rõ ràng để minh chứng cho điều đó. Ý tưởng về chiếc ghế này đã được ấp ủ từ 1951 sau một buổi tán gẫu khá lâu giữa ông và vị giáo sư Kiến trúc Steen Eiler Rasmussen cùng nhà thiết kế Bo Bojesen về vấn đề của việc gấp quần áo sao cho tiện lợi nhất trước khi lên giường đi ngủ. Với chiếc ghế Valet, Wegner đã có câu trả lời cho cuộc tranh luận này, một sự kết hợp những yêu cầu về công năng với cuộc chơi về điêu khắc – tất cả có trong thiết kế của một chiếc ghế.

Về cấu tạo: Thanh gỗ trên cùng có hình dạng giống hệt một cái mắc treo áo, còn phần mặt ngồi thực chất là một hộp trữ đồ. Nguyên bản, chiếc ghế này có 4 chân, nhưng Wegner đã cảm thấy không thỏa mãn với giải pháp này và ông tiếp tục nghiên cứu thêm. Cuối cùng ông đã khắc phục được cái kiểu dáng trông nặng nề của nó bằng việc bỏ đi một chân ghế. PP Mobler đã tiếp quản việc sản xuất phiên bản 3 chân này từ năm 1982.
Khi Wegner tổ chức kỷ niệm sinh nhật lần thứ 90 vào năm 2004, vẫn có đến 130 mẫu thiết kế của ông đang được sản xuất và nhu cầu cho những sản phẩm nội thất của ông vẫn đang tiếp tục tăng lên. Nhà sản xuất Carl Hansen & Son đã đạt được thỏa thuận thành công về việc tái sản xuất lại một vài mẫu của ông.

Năm 2007, Wegner đã vĩnh viễn ra đi và để lại cả một gia tài kiệt suất về thiết kế cùng những tinh hoa trong ngành thủ công cho các thế hệ tương lai. Ông được chôn cất tại một nghĩa trang ở trong rừng – giữa đại ngàn, và PP Mobler vẫn tiếp tục cộng tác chặt chẽ với người con gái của ông là Marianne Wegner. Hình ảnh cây sồi được trạm khắc trên bia mộ như một sự tưởng niệm cuối cùng mà nhân loại giành cho ông …

Dịch bởi: Just Bi

=========

Thêm một thông tin nhỏ mà người dịch muốn bổ xung ngoài bài viết này để cho những bạn nào có cùng thắc mắc nắm được, đó là về các ký hiệu – để từ đấy các bạn sẽ có thêm dữ liệu cần thiết, thuận tiện cho việc tra cứu trên internet.
Ví dụ trong bài viết này các bạn hay gặp các ký hiệu như: FH 4283, FH 1783, PP 66, PP 501, PP 503, CH 24 … thì chúng mang ý nghĩa:

• FH: nhà sản xuất Fritz Hansen
• PP: nhà sản xuất PP Mobler
• CH: nhà sản xuất Carl Hansen & Son

Còn các con số phía sau là số thứ tự đánh cho từng sản phẩm trong chuỗi sản xuất của họ.

Một Designer có rất nhiều mẫu thiết kế, có thể họ có sự cộng tác với một vài nhà sản xuất. Và tùy theo từng thỏa thuận riêng đạt được giữa 2 bên, mỗi nhà sản xuất lại được độc quyền sản xuất một dòng sản phẩm nào đấy của nhà thiết kế.

Trên mỗi sản phẩm khi hoàn thiện đều được đóng dấu rõ ràng xuất sứ: … từ nhà sản xuất nào… ai là nhà thiết kế … Thường thì logo chính trên sản phẩm là của nhà Sản Xuất, và một dòng nhỏ phía dưới ghi chú Design by … là cha đẻ của mẫu thiết kế. Đó là một quy trình chuyên nghiệp để bảo vệ bản quyền cho Nhà sản xuất và Nhà thiết kế.

(ST)